سفارش تبلیغ
صبا ویژن

 از سئوالات مهمی که در  عرصه دین شناسی  مطرح است این است که آیا گوهر خواست ادیان از جنس معرفت است یا از جنس قدرت ؟به بیان دیگر ادیان خصوصا دینی اجتماعی وسیاسی چون اسلام درپی نشر معرفت به حقیقت میان بشر است یا بسط قدرت خود در میان انسان ها ؟

پاسخ دقیق و روشن ومتقن به این سئوال می تواند تکلیف خیلی از مسائل را روشن سازد دینی که بیش از هر چیز دغدغه قدرت دارد نمی تواند بر مسند معرفت افروزی بنشیند وبه عکس دینی که درد معرفت دارد باقدرت در هر شرایطی کنار نمی آید ومراد از قدرت ، همان در دست داشتن اراده ها وتاثیر گذاری در تصمیم ها وتعیین کننده بودن در عزم هاست

 بسیاری از طرف داران ادیان درطول تاریخ اعمّ از متدینان به مسیحیّت یا یهودیّت واسلام  و سایر ادیان به گونه ای دین خودرا عرضه نموده و از آن دفاع کرده اند که بیشتر با نگاه قدرت محوری به ادیان متناسب است تکیه افراطی  بر امرونهی های دینی وبرخورد خشن با مخالفان فکری و استفاده از هر روشی در کوفتن مخالف و بستن راه پرسش وسئوال دینی از جمله نشانه های اصالت قدرت دینی وحفظ آن در جامعه از سوی مدعیان دینداری در طول تاریخ بوده است


 اما داستان به این جا ختم نمی شود ودرمیان دینداران خصوصا رهبران دینی کسانی بوده اند که رفتار آنهادلیل ونشانه نگاه معرفتی به دین است  نگاهی که در نظر ونیّت بیش از اقتدار دین به دنبال کشف و ارائه حقیقت به بشر است ودر عمل بیش از شمشیر و زور بر اخلاق و منطق معتقد است در مسیحیت خود حضرت مسیح ودر اسلام اهل بیت پیامبر(ص) دراین زمینه برجسته اند واین که امام علی وفرزندانش با وجود حقانیّت داشتن در مقامات اجتماعی سیاسی هیچگاه از عنصر زور وقدرت برای رسیدن به موقعیّت به حقّ خود استفاده نکردند دلیل روشن بر اصالت  فهمی با گوهریت  معرفت از دین اسلام نزد این بزرگان جامعه انسانی است

 

? ودرباره خصوص  حضرت علی علیه السلام نیز منش پرهیز از استفاده از هر روشی در حفظ قدرت ورعایت اخلاق وحقوق انسان ها در دشوارترین شرایط دلیل قاطع بر اصالت معرفت در نگاه آن بزرگ مرد  به دین است که فرضا وقتی برخی از دوستان ایشان  به او توصیه تطمیع برخی از قدرت طلبان را برای اسکات آنها دادند بر آنان  چنین نهیب زد 

 

?[آیامرا فرمان می دهید تا پیروزی بجویم به ستم کردن ؟ به خدا که، نپذیرم تا جهان سرآید،و ستاره ای در آسمان پی ستاره ای برآید.]

(نهج البلاغه /خطبه 126)

ودر پاسخ پندار سست وظاهر بینانه عده ای دنیا پرست چنین روشنگری نمود 

[به خدا سوگند، معاویه زیرکتر از من نیست،لیکن شیوه او پیمان شکنی و گنهکاری  است اگر  پیمان شکنی ناخوشایند نمی نمود،زیرکتر از من کس نبود، اما هر پیمان شکنیبه گناه بر انگیزاند، و هر چه به گناه بر انگیزانددل را تاریک گرداند. روز رستاخیز پیمانشکن را درفشی است افراخته و او بدان درفش شناخته است ](نهج البلاغه خطبه 200)


?در دوره معاصر نیز  سیره وسخن  شهدای برجسته انقلاب اسلامی موید معرفت محوری آن  عزیزان به دین است واز جمله این افراد شهید چمران   چریک عارف ،است نگاه او به مبارزه وجهاد بیانگر اصالت معرفت در دین شناسی اوست  آن شهید این نگاه رادر  نجوایش با امام حسین چنین آشکار می سازد 


[ای حسین مقدّس، روزگار درازی بود که هر انقلابی را مقدس می‎شمردم و نام او را با یاد تو توام می‎کردم و قلب خود را می‎گشودم و انقلابیون را و او را در قلب خود جای می‎دادم و به عشق تو او را دوست می‎داشتم و بقداست تو او را مقدس می‎شمردم و در راه کمک به او از هیچ فداکاری حتی بذل حیات و هستی خود دریغ نمیکردم...اما تجربه، درس بزرگ به من داد که اسلحه  و انقلاب و حتی شهادت بخودی خود نباید مورد احترام و تقدیس قرار گیرد. بلکه آنچه مهّم است انسانیت، فداکاری در راه آرمان انسانها، غلبه بر خودخواهی و غرور و مصالح پست مادی و ایمان به ارزشهای الهی است. ای حسین، امروز نیز ترا تقدیس می‎کنم، اما تقدیسی عمیق‎تر و پرشورتر که تا ا عماق وجودم و تا آسمان روحم به تو عشق می‎ورزد و ترا می‎خواهد و ترا می‎جوید.]

(از کتاب خدابود و دیگر هیچ نبود نوشته دکتر چمران )


همچنین در خواست های اخلاقی وانسانی در نیایش چمران با خداوند متعال نگاه معرفت محور اورا در دین به روشنی نشان می دهد 


[خدایا راهنمایم باش تا حق کسی را ضایع نکنم که بی احترامی به یک انسان همانا کیفر خدای بزرگ است. خدایا مرا از بلای غرور وخودخواهی نجات ده تا حقایق وجود را ببینم و جمال زیبای تو را مشاهده کنم.]

(ازکتاب نیایش ها،به قلم دکتر چمران)

وامروز جامعه خصوصا مسئولان نیازمند توجّه به نگاه معرفت محور به دین هستند






تاریخ : چهارشنبه 97/3/30 | 12:16 عصر | نویسنده : مرتضی زارعی | نظرات ()
.: Weblog Themes By SlideTheme :.