ماه مبار ک رمضان ماه نزول قرآن است  که فرمود :

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآن

ُ رمضان ماهی که در آن قرآن نازل شد .(بقره /185) 

و اما نزول به چه معناست ؟

از بیاناتی که در متون دینی و خود قرآن آمده می توان نزول قرآ ن را این گونه بیان کرد  نزول قرآن  یعنی این که  اسماء و صفات الهی بر انسان کامل  تجلی پیدا  کند 

??بیان مطلب

 قرآن در آیه ای می گوید اگر قرآن را بر کوه نازل می کردیم کوه متلاشی می شد 

لَوْ أَنزَلْنَا هَ?ذَا الْقُرْآنَ عَلَى? جَبَلٍ لَّرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْیَةِ اللَّهِ وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ 

اگر این قرآن را بر کوهى نازل مى  کردیم ، قطعا آن را از ترس خدافروتن و از هم پاشیده مى  دیدى . و این مثل ها را براى مردم مى زنیم تا بیندیشند .(حشر /21)

بعد از آیه بلافاصله مجموعه ای از اسما و صفات الهی را بیان می کند  

هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَ?هَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَ?نُ الرَّحِیمُ 

اوست خدایى که جز او هیچ معبودى نیست ، داناى نهان و آشکاراست ، او رحمان و رحیم است .(22)

هُوَ اللَّهُ الَّذِی لَا إِلَ?هَ إِلَّا هُوَ الْمَلِکُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا یُشْرِکُونَ 

اوست خدایى که جز او هیچ معبودى نیست ، همان فرمانرواى پاک، سالم از هر عیب و نقص ، ایمنى بخش ، چیره و مسلط ، شکستناپذیر ، جبران کننده ، شایسته بزرگى و عظمت است . خدا ازآنچه شریک او قرار مى  دهند ، منزه است .(23)

 این آیات درواقع دلیل وزانت قرآن و کیفیت نزول را می رساند وبه تعبیر حوزوی مشعر به علیت است یعنی چون قرآن در بردارنده اسما و صفات الهی است ودر نزول این اسما و صفات الهی هستند که تجلی می کنند  لذا هرچیز وهرکس را تاب تحمل آن را نیست 

آیه دیگر که این موضوع را تایید وتکمیل می کند سخنی است که قرآن درباره تجلی خداوند بر موسی  دارد که آنجا نیز تجلی خداوند بر کوه مطرح است و متلاشی شدن کوه وبیهوشی موسی

 فَلَمَّا تَجَلَّى? رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَکًّا وَخَرَّ مُوسَى? صَعِقًا فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَکَ تُبْتُ إِلَیْکَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِینَ 

. چون پروردگارش بر کوه جلوه کرد ، آن را متلاشى نمود و موسىبى هوش شد ، پس هنگامى که به هوش آمد گفت : تو منزهى [ ازاینکه مشاهده شوى ، ] به سویت بازگشتم ، و من [ در میان مردماین روزگار ]نخستین باور کننده [ این حقیقت که هرگز دیده نمى شوى ] هستم .( اعراف /143)

بنابراین نزول قرآن یعنی تجلی خداوند با اسما و صفاتش دراین کتاب که حضرت علی علیه السلام نیز فرمود : 

فَتَجَلَّی لَهُمْ سُبْحَانَهُ فِی کِتَابِهِمِنْ غَیْرِ أَنْ یَکُونُوا رَأَوْهُ بِمَاأَرَاهُمْ مِنْ قُدْرَتِهِ

پس خدای سبحان، در کتاب خویش- قرآن- ،بی آنکه او را ببینند خود را به ایشان آشکارگردانید، بدانچه از قدرتش به آنان نمایاند،

(نهج البلاغه / خطبه 147)

??جمع بندی 

بنابراین از مجموع آنچه از قرآن و بیان امام علی برداشت می شود این است که نزول قرآن به معنای دریافت تجلی خداوند است و روزه داران واقعی کسانی هستند که در ماه نزول قرآن توفیق دریافت تجلی اسما و صفات الهی را می یابند وخداوند در قلب و جانشان تجلی  و حضور می یابد  واز اوصاف الهی چون رحمت و علم و قدرت و قداست و..به اندازه ظرفیت خود برخوردار می گردند

حلول ماه قرآن و عبادت بر همه بندگان الهی مبارک باد