1- امام دراین زمانه مظلومیتی مضاعف پیدا کرده است صداوسیما ی یک چشمی با دید تک بعدی خود هرطور  دلش بخواهد از نظرات امام گزینش می کند وبه خورد مردم  می دهد

 برخی از مخاطبان دیروز توبیخ امام امرروز داعیه دار دفاع از اندیشه امام شد ه اند سخنانی که امام خطاب به مجموعه ونهادی فرموده که امروز تفاوت ماهوی با آن زمان یافته بدون درنظرگرفتن شان نزول سخن وفضای صدور حرف به گونه ای با حذف عنصر زمان ومکان به مخاطب القا می شود

که گویی به نهاد یا ارگان فعلی امام نظر دارد به عنوان مثال حمایت امام ازدولت در زمان جنگ ومسئولان آن که مشخص است چه کسانی بوده اند به عنوان حمایت ازدولت فعلی تلقین می شود

  2- اگر ماهم بخواهیم به نظریات دیگرامام  استناد کنیم وبگوییم مثلا امام درباره برخی اعضاءجامعه مدرسین گاه چه تعابیری دارد ؟یا از خطراسلام امریکایی که امام در اواخرعمرشریفشان می گفت بگوییم

شاید تصور شود که ماهم به نوعی دیگر گزینشی باسخنان امام برخورد می کنیم بنابراین بدون استناد به سخنان خاص امام روش دیگری را در ترسیم شخصیت امام ودوره حاکمیت ایشان درپیش می گیریم

  3- یکی از راه های شناخت امام یررسی فضای حکومتی ایشان است اگر به فضا وگفتمان وحضور تیپ های سیاسی اجتماعی آن دوره کمی نگاه کنیم

آن وقت درمی یابیم که تنگ نظران امروزچه کلاه گشادی را بانام امام وسخنانش برسر جوانانی  که اطلاع عینی از آن دوره ندارندمی گذارند درزمان امام از نظر سیاسی نقریبا همه جناح های اصلی انقلاب در نظام وحتی دولت مشارکت داشتند

از چپ سنتی گرفته  تا راست سنتی تا راست وچپ مدرن، در دولت هم ناطق نوری حضورداشت هم سید محمد خاتمی در شورای نگهبان هم آیت الله صافی نماینده آیت الله العظمی گلپایگانی (ره)حضورداشت

وهم ایت الله جنتی در مجلس هم آیت الله هاشمی ، سخنگوی خط امام حضورداشت وهم ایت الله اذری قمی نماینده راست سنتی وقس علی هذا

واین میرساند که فضای کشور دارای آزادی سیاسی وحضور تشکلهای مختلف درتصمیم گیرهابود نکته بعدی حضور وسیع افراد استخوان داروباسواد وسابقه در همه مسئولیت های مختلف نظام است

در دولت چند وزیر بودندکه  هرکدام به اندازه یک ریس جمهور داری شخصیت ووزانت بودن که اتفاقا برخی از آنها بعدها کاندیدای ریاست جمهوری نیز شدند  ناطق نوری وخاتمی ودکتر معین وری شهری نمونه هایی از این دست هستند 

 در مجلس شخصیت هایی بودندکه  هر کدام وزنه به حساب می آمدند در دوره اول آیت الله خامنه ای وایت الله هاشمی  مهندس بازرگان از جمله آنها بودند

ونتیجه عاجل که از این گرفته می شود نوعی شایسته سالاری وعلم گرایی ونخبه محوری آنهم با سلایق مختلف در نظام در زمان امام است

امادر عرصه فرهنگ نیز نوعی تکثر آراءو حضور نشریات مختلف از طرفی وحضور شخصیت های روشنفکری دینی دانشگاهی وحوزوی از سوی دیگر فضای باز فرهنگی را فراهم آورده بود

هم روزنامه انقلاب اسلامی بنی صدر  وهم جمهوری اسلامی به مدیریت آیت الله خامنه ای ومهندس موسوی منتشر می شد در صدا وسیما هم سخنان علامه جعفری وآیت الله جوادی آملی پخش می شد

 هم دکتر سروش وفخرالدین حجازی ،در عرصه مطبوعات هم سوره وکیهان فرهنگی نماینده روشنفکردینی حضورداشت  وهم آدینه وگردون نماینده روشنفکر غیردینی

4- بنابراین به خاطر جامعیتی که در شخصیت امام بوذ که هم عارف بود وهم حکیم وسیاست مدار وهم فقیه ومرجع ،حکومت  نیرازاین جامعیت برخوردار بود

وهمه تیپ های سیاسی واجنماعی وفرهنگی در عطر حضور امام رشد ونمو داشتند البته ما منکر برخی اشتباهات افراد نیستیم که عملکرد خودشان آنها را از جامعه حذف کرد

اما نکته اساسی دراین است که فضا فضای حذف وطرد مخالف ومنتقد نبود وبا آنکه شرایط ویژ ه جنگ حاکم بود اما تکثر سیاسی تنوع آراء فرهنگی تحمل یکدیگر بسیار بهتر از امروز بود