درادامه بحث آداب امربه معروف به یکی دیگر از آداب واصول امربه معروف با تکیه بر آیات وروایات می پردازیم  و آن در نظر داشتن مراحل امر ونهی است به این معنا که کیفیت وچگونگی امر ونهی تابع درنظرداشتن مراحل آن است که از نصیحت ونرمی آغاز می شود.

 و تا مراحل  بعد ادامه پیدا می کند و مهم ترین دلیل دراین زمینه ، روشی است که قرآن کریم در تصویر وترسیم امر به معروف انبیاء ارائه می دهد از جمله در قصه حضرت موسی(ع)  وقتی که ایشان از جانب خداوند  مامور به امر به معروف و نهی از منکر فرعون می شود دستور  اولیه ملایمت و برخورد لین است.

 (اذْهَبا إِلى‏ فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغى‏ (43) فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَیِّناً لَعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یَخْشى‏ (44) به سوى فرعون روید که طغیان کرده است (43).و با او به نرمى سخن بگویید، شاید اندرز گیرد یا بترسد(44/طه)

البته برخی تصور می کنند ،هم این که باید در امربه معروف امر باشد نوعی تحکم درآن است درحالی که قبلا گفتیم که امر به معنای خشونت و تحکم نیست بلکه به معنای این است که کارباید انجام شود و حتمی است و در حد توصیه و پند واندرز نیست.

و این البته می تواند همراه نرمی باشد و درموارد لازم با شدت همراه  گردد ، نکته مورد توجه دراین آیه شریفه این است که بعداز این که خداوند امر به برخورد لین و نرم می کند می فرماید شاید این برخورد باعث شود .

که فرعون بترسد یا متذکر شود، واین  می رساند که ایجاد ترس درونی از خداوند لزوما همراه شدت و حدت نیست  و چه بسا گفتار نرم ، ترس از خداوند و ترس از عاقبت ظلم را در دل بیفکند دلیل آن هم روشن است.

 چون تاثیر امر به معروف و نهی از منکر وابسته به این است که فرد آگاهی و تذکر به ظلم خود پیداکند  و مهم ترین مساله دراین باب آگاه کردن و بیدارکردن فرد خاطی است دروقع بیداری وجدان هدف اولیه است و برخورد نرم اولیه زمینه لازم را برای  بیدارشدن باطن فراهم می کند .

دلیل دیگری که نرمی تاثیر گذار تر است این که بشر طبق طبیعت خود حب ذات و حب نفس دارد و وقتی با شدت به او امر شود نوعی دفاع از خود را در پیش می گیرد و چون روح او با تحکم چندان سازگار نیست لذا مقاومت می کند و لو این که امر آمر حق باشد.

و لذا برای این که این اتفاق نیفتد و فرد به لجاجت و اصرار و دفاع غیر منطقی از خود و عملش رو نیاورد نرمی و ملایمت توصیه شده  است .

 حسن دیگر روش لین برای خود امر کننده است، از آنجا که امربه معروف و نهی از منکر مثل همه احکام و معارف الهی برای خودسازی فردی و اجتماعی است ،در روش ملایم خود آمر هم احساس قدرت و خود برتربینی نمی کند.

 لذا امر به معروف که وسیله اصلاح همگانی است غرور کاذب در دل فرد آمر نیز ایجاد نمی کند و لذا لوازم منفی نیز نخواهد داشت بلکه از باب خیرخواهی واصلاح مشفقانه  و وظیفه ایمانی به آن نگاه می شود.

البته همان طور که قبلا اشاره شد ممکن است درمواردی شدت عمل و تحکم هم لازم باشد که موارد ضروری و خاص است که بعداز طی مراحل اولیه و نتیجه بخش نبودن آنها اجرا می شود .