سیزده اسفند سالروز ولادت آیت الله طالقانی از روحانیون خوشفکر وفعال ودارای اندیشه پویا واز نواندیشان اصیل دینی معاصر است کسی  که جامعه امروز ما به شدت  دچار خلاء وجودی چنین شخصیت هایی است وبا آن که نضج وپیروزی انقلاب اسلامی نوید بخش تداوم وتکثیر شخصیت های از جنس طالقانی بود اما به علل مختلف سیاسی وفرهنگی این آرزو چندان به واقعیت نپیوست ومتاسفانه جریان جمود وتحجر در دهه های اخیر به شکل های مختلف ودر گونه های متفاوت سیاسی وفرهنگی چه در دانشگاه وچه حوزه  جریان نواندیشی اصیل  دینی را کنار زد

امروز بیشتر منابر خطبه های جمعه وجماعت مهم در دست کسانی است که نسبتی با تفکر ومنش امثال طالقانی ندارند نواندیشی دینی که عناصر انسانی دین را برجسته می کرد وفهم وقرائت او از اسلام با تکیه بر ارزشهای متعالی چون آزادی وعدالت وحقوق بشر بود به انزوا رانده شد وجای آن را نئو متحجرانی گرفتند که فهم واپس گرایانه خودرا در پس شعارهای تند سیاسی مخفی نمودند واز حاکمیت دینی فهمی استبدادی واز اسلام فهمی قشری واز فرهنگ قرائتی تک بعدی داشته ودارند 

این جریان به اسم اسلام وارزش هایش فرهنگ سترگ ومیراث مهم تاریخ اسلام وایران را که در ادبیات وفلسفه وعرفان این سرزمین نمود یافته بود به محاق بردند وبه اسم پرداختن به اسلام خالص وروایی جامعه را از اندیشه بزرگانی که آبشخور فکریشان  از کوثر زلال نبوت وولایت بود محروم ساختند وبزرگانی چون مولوی وسعدی وفردوسی وملاصدرا ودیگر فرهیختگان فرهنگ وتاریخ به نوعی در  تریبون های رسمی جامعه  وصداوسیما سانسور شدند وگرچه شعار مبارزه با تهاجم فرهنگی داده شد اما درعمل با نادیده گرفتن وکنار زدن مواریث فرهنگی وادبی بیشترین خدمت به تهاجم فرهنگی وفرهنگ مهاجم شد  

از سوی دیگر به نام مبارزه با فرهنگ غرب ارزشهای اصیل انسانی چون آزادی وکرامت وحق انسان به صرف این که غرب امروز داعیه دار این مفاهیم است مورد تغافل وبلکه تقابل قرار گرفتند وبزرگانی که در تلاش برای تعامل فکری وآشتی دادن این مفاهیم با احکام اسلامی وفهمی انسانی از فقه وشریعت انسانی بودند مثل مرحوم آیت الله منتظری که در پایان عمر در صدد سازگار نمودن فقه با حقوق بشر بودند مورد بی مهری قرار گرفتند 

?این رویه حداقل دو پیامد منفی ومهلک را به دنبال داشت نخست این که بعداز ارتحال امام خمینی تا کنون تقریبا هیچ نوآوری مهم وقابل اعتناء در نظام سازی اسلامی را شاهد نبوده ایم وبلکه مهم ترین نوآوری امام که بنای مجمع تشخیص مصلحت نظام بود به خاطر فقدان ونبود شخصیت هایی عالم نوگرا در تصمیم سازی ها وتصمیم گیری ها دچار نوعی اختلال گشته است 

ودیگر موجب  رشد نواندیشی دینی غیر اصیل گشت  که از سکولاریسم سر در آورده وامروز منادی جدایی دین از سیاست گشته وخلاف تفکرات وزحمات روشنفکری دینی اصیل که مدافع جدی دین اجتماعی سیاسی در سده اخیر بوده ونظریه پردازان برجسته ای چون دکتر شریعتی دراین باره تئوری پردازی داشته اند حرکت می کند وبه نوعی تکمیل گر مکتب فکری متحجران هستند 

?راه اصلاح بازگشت به سیره وروش اندیشه ای  است که از  سید جمال الدین  تا سید طالقانی امتداد دارد ودر آن دین  در کنار عقلانیت و اسلام در کنار فرهنگ ایرانی وارزشهای مذهبی در تعامل با ارزشهای انسانی وجهانی فهمیده می شوند واز همه اندیشه ها ومواریث فرهنگی در نظام سازی فرهنگی واجتماعی وسیاسی استفاده می شود