عید فطر به یک معنا عید فطرت است وعید یعنی بازگشت لذا عید فطر به مفهوم بازگشت به فطرت است اصطلاح  فطرت ازابداعات قرآن است ومفهوم آن گرچه قرابتی معنوی باخلقت دارد وبسیاری مواقع یک جور ترجمه می شوند اما تفاوت های مهم وظریفی باهم دارند از جمله تفاوت های خلقت وفطرت دراین است که فطرت به آفرینش معنوی وخلقت به آفرینش مادی یا دقیقتر ظاهری گفته می شود

قرآن با طرح فطرت به این نکته اشاره می کند که همان طور که ظاهر انسان وجهان خلق خداست باطن انسان  وجهان که با معنا وملکوت شکل می گیرد نیز آفرینش خداست

 به تعبیر دیگر انسان در تکامل معنوی نیز با دست خدا ساخته می شود وبرخلاف  بر خی مکاتب مثل اگزیستانسیا لسیت ها ‌که می گویند انسان باطن خودرا خود می سازد قرآن دست خدا را دخیل در باطن وگوهر وهویت سازی انسان می داند 

از این روست که عارفان مامثل حافظ می گفتند :

تکیه بر تقوا ودانش در طریقت کافری است 

 رهرو گر صد هنر دارد توکل بایدش  

مومن واقعی در تکامل ورشد معنوی بر دانش وتقوای خود متکی نیست که عامل اصلی ساخته شدن را در دست خداوند

 می داند ولذا عید فطر وبازگشت به فطرت یعنی بازگشت به راه ومسیر ساخته شدن به دست خداوند متعال و حس آفرینش خدا در درون وتعالی ورشد روح خود بانگاه وتوجه باری تعالی است  

اولین نقطه دراین مسیر  خروج از توهم حیوانیت غافل از رشد معنوی ودر مرحله بالاتر عبور از حس استقلال واستغناء در تکامل و رشد است که یک ماه روزه داری در رمضان مبارک مومن را وارد ساحت توکل وتوسل به خداوند می سازد وپندار خود بنیادی در رشد درونی را از ذهن وضمیرش بیرون می برد ودر مراحل متعالی وارد ساحت درک و دریافت مقامات معنوی میشود  

اگر در نوروز ما به استقبال عید طبیعت وخلقت ظاهری می رویم در عید فطر به عید جان وجشن آفرینش الهی روح و روان  خود می نشینیم

لذا از جمله نشانه های قبولی عبادات رمضان وروزه داری و ورود درعید ،در مراحل اولیه حس نیاز به ساخته شدن معنوی بدست خداست  ودر مراحل بالاتر حس ساخته شدن درون وتکامل روح وجان به وسیله خداوند است انشاء الله همه ما نصیبی از این حس ها را داشته باشیم عید فطر بر همگان مبارک باد